Yazarlar
Bursa Hanlar Bölgesi ve Koza Han
2024.06.18 10:33 - Son Güncellenme: 2024.06.18 10:51Bursa, Osmanlı Devleti'nin önemli bir ticaret merkeziydi, bu nedenle kentin en önemli ve dikkat çeken yapılarından biri şehrin hanlarıdır.
Hanlar şehir içlerinde yer alan, gece konaklama ihtiyacını sağlayan ticari yapılardır. Bu yapılarda ticaret ve üretim işleri gerçekleştiriliyordu. İki katlı olan bu yapılarda zemin katta dükkân ve depolar, üst katta kiralık odalar yer alırdı. Hanların içerisinde hayvanlar için ahır da bulunuyordu. Genelde hanların ortasında dikdörtgen bir avluya ve bu avlunun ortasında da mescide yer verilirdi.
Kentte yaşayan Venedikli, Floransalı ve Cenevizli tüccarlar sayesinde Bursa kenti, 16. yüzyılda ipek ticaretinin merkezi haline gelmiş ve bu dönemde en yoğun ticari faaliyetler yapılmıştır.
Bursa Hanlarının kentin merkezinde ve birbirine yakın mesafede bulunmaları nedeniyle bulundukları alana ''Hanlar Bölgesi'' deniyor. Osmanlı Devleti'nde inşa edilen ilk han, Orhan Gazi Dönemi'nde yaptırılan Bey Hanı'dır, günümüzdeki adı ile Emir Han. Sonrasında ise İpek Han, Koza Han, Pirinç Han, Kapan Han, Geyve Han, Bezir Han, Balibey Han, Tuz Hanı gibi hanlar yaptırılmıştır.
Bursa Hanları arasında en bilinen hanlardan biri olan Koza Han şehrin merkezinde, Ulucami ve Orhan Cami arasında yer alıyor. 1490 yılında II.Bayezid tarafından İstanbul'daki Bayezid Külliyesine gelir getirmesi amacıyla yaptırılan Koza Han'ın mimarı Abdul-ula bin Pulad'dır. İpek kozası ticareti bu handa yapıldığından, yapı ''Koza Han'' adıyla anılmıştır.
Klasik han mimari yapısına sahip olan Koza Han, kareye yakın dikdörtgen şeklinde bir avluya sahip. İki kattan oluşan yapının alt katında kırk beş, üst katında elli oda bulunuyor. Odaların her birinde dışarıya açılan iki pencere bulunur. Hanın doğusunda ikinci bir avlu yer alıyor, bu alan ahır ve depo olarak kullanılıyordu.
Koza ticareti için Bursa'ya gelen ipek tüccarları alt ve üst kattan birer oda kiralardı; alt katta ticaret mallarını depolar, üst kattaki odada konaklar ve ticari işlerini görürlerdi.
Koza Han'da bulunan dört girişten biri, Kapalı Çarşı tarafında bulunan üzeri kabartma bezemeli olan taç kapıdır. Bu girişin iki yanında bulunan taş merdivenlerle üst kata çıkılıyor. Diğer üç girişi; Orhan Cami yönüne açılan kapı, avludan açılan kapı ve üst katta güneye doğru açılan kapıdır.
Han'da yer alan açık avlunun ortasında kesme taştan yapılmış olan ve sekizgen yapılı bir mescit ile mescidin altında da bir şadırvan bulunuyor. Mescidin üstü kurşun kaplı kubbeyle örtülü. Aynı zamanda bu mescit Bursa hanları arasında aslı bozulmadan günümüze kadar gelebilmiş olan tek mescit olma özelliğini taşıyor. Mescide çıkılan merdiven on dört basamaklı ve mermerden yapılmıştır. Mescidin altında bulunan şadırvanda abdest almak için iki adet musluk ile iki adet mermer oturak bulunuyor.
Yüzyıllardır Bursa ile özdeşleşmiş bir yapı olan Koza Han'ın üst katında yer alan ipek kumaş, ev tekstili, eşarp, şal gibi konfeksiyon ürünleri satan dükkanları ve alt katında bulunan kafe ve çay bahçeleri ile Koza Han yaşamın hala içinde.
Yazarın diğer yazıları
- Bursa Hanlar Bölgesi ve Koza Han 18 Haziran 2024 Salı, 10:33
- Geleneksel Türk evleri ve 17. YY. Osmanlı evi müzesi örneği 26 Nisan 2024 Cuma, 10:32
- Objeyi besteleyen ressam: Şefik Bursalı 08 Nisan 2024 Pazartesi, 09:33
- "Zeki Müren: Elbet bir gün buluşacağız" sergisi 25 Mart 2024 Pazartesi, 10:00
- Yaşayan kent, yaşayan müze: Bursa Kent Müzesi 18 Mart 2024 Pazartesi, 12:24
- Osman Hamdi Bey'in resimlerindeki Yeşil Cami 05 Mart 2024 Salı, 13:57
- Bursa Mevlevihanesi ve Müzesi 23 Şubat 2024 Cuma, 09:00
- Zindan Kapı ve Güncel Sanat Galerisi 14 Şubat 2024 Çarşamba, 10:13
- Muradiye El Yazmaları Müzesi ve Minyatürlerle Bursa Sergisi 06 Şubat 2024 Salı, 10:55
Yazarlar
- Bursa için birlikte düşünelim dediler ama... Aysın Komitgan
- Özlenen mutluluk Pablo'su! Ama bunu da gördük Serkan Yetişmişoğlu
- Artıları ve eksileriyle 'bizim çocuklar' ülk... Engin Aksöz
- Kriz var dediler ama aksiyonlar yeni haftada... Çetin Sabırlı
- Demek ki neymiş? Bursa'nın üst yapısı kadar ... Hasan Boztürk
- Bursa'ya 'Ticaret OSB' planı! Elif Didem Danacıoğlu
- Bayramsız mayıs nisanı bile aratıyor: Mayıs ... Emre Özpeynirci
- Davut Gürkan affını mı isteyecek? İşte yanıt... Pınar Yeniyiğit
- Şimdi sıra sterilizasyonda! Levent Yılmaz
- Aracınızda TÜV muayenesi yoksa ceza+çekici i... Ümit Akkuş ile Sokağın Sesi
- Festival gibisin Bursa sana katılmak istiyorum Ramazan Başan
- Bu hafta burçlar nasıl etkilenecek? Fatma Zühre Doğan
- Vize konusu daha sıkıntılı hale gelecek Metehan Demir
- Ev sahibinin Almanya'dan oğlu gelirse kiracı... Ali Dokuzlu
- Yapay zekalı dijital mali müşavir Hacı Bektaş Aykut
- Bursa Hanlar Bölgesi ve Koza Han Kamuran Vatansever
- Orhaneli Termik Santrali yine gündemde! İşte... Hasan Yalçın
- İşte pratik, pamuk poğaça tarifi Nurdan Ercan
- Enflasyon muhasebesinde beklentiler... Kemal Tığoğulları
- Kapatmak çözüm mü? Mahmut Uçakcan
- Güvenmek kolay mı? Şeyma Polat